İklimlendirme aracı olarak kullanılan kombiler küçük ölçekli ve kapalı alanlarda kullanılan ısıtma cihazlarıdır. İnsanların hem ısınma hem de sıcak su ihtiyaçlarını karşılamada önemi büyüktür. Küçük, yer kaplamaması ve kullanım kolaylığı sayesinde pek çok kişi tarafından tercih edilir. Doğalgaz alt yapısının ve tesisatının bulunduğu her mekanda kullanılabilir. Kombilerin kendi içinde çeşitleri vardır. Çalışma prensibi ve teknik özellikler çeşitlerine göre değişir. Yeni doğalgaz alt yapısı ile tanışanlar ise ısınma aracı kombi hakkında daha fazla konuyu merak etmektedir. Bu sebeple kombinin ne işe yaradığı ve nasıl çalıştığına dair bilgiler önem kazanır. Ancak bu kavramlardan önce ‘kombi nedir ve ne işe yarar?’ sorularının cevabını iyi bilmek gerekir.
Teknolojinin gelişmesi ve yeni yakıt türlerinin keşfedilmesi ile birlikte ısınma araçları da gün geçtikçe değişmeye başlamıştır. İnsanoğlunun soba ile başlayan ısınma serüveni, kalorifer ve radyatörlerin ortaya çıkması ile beraber merkezi sisteme geçmiştir. Ancak günümüze bakıldığında tüm bu araçlar yerini kombiye bırakmıştır. Yakıtı doğalgaz ve LPG olan kombiler ısınmanın yanı sıra pişirme ve sıcak su sağlar. Ancak ülkemizde ev tipi kombilerde genellikle doğalgaz kullanılmaktadır. Kombilerin çeşitleri vardır ve isimlerinin değişik olduğu gibi çalışma prensibi de teknik özellikleri ile birlikte farklılık gösterir.
Kombi Nedir?
Kombi, ısıtma ve sıcak su ihtiyaçlarının karşılanması için kullanılan iklimlendirme aracıdır. Doğalgaz alt yapısının ve tesisatının olduğu her konut ve işyerinde kullanıma uygundur. Kapalı mekanlar için üretilmiştir. Özellikle küçük ölçekli ev ve ofis gibi alanlarda tercih edilir.
Günümüzde pek çok ev ve iş yerlerinde vardır. Isıtma ve sıcak su ihtiyaçlarını karşılamak isteyen kişilerin tercihi kombiden yana olmaktadır. Eski tip ısıtıcılara göre küçük ebatlıdır ve duvara monte edilme özelliği ile alandan tasarruf sağlar. Kompakt ve ergonomik olması nedeniyle ideal bir iklimlendirme aracıdır. Kombilerin kullanımı oldukça basittir. Cihazın üstünde yer alan kontrol paneli sayesinde ısı ve sıcak su ayarı artırılıp azaltılabilir. Merkezi sistemden özellikle kişinin kendi tercihine göre ayarlanması yönüyle ayrılmaktadır.
Kombi Ne İşe Yarar?
Konut ve ofis gibi iş yerleri için üretilen kombiler ısıtma ve sıcak su ihtiyacını karşılamaya yarar. Merkezi sistemin aksine bireysel kullanıma yönelik cihazlardır ve kullanıcının isteğine göre derece ayarı yapılır. Bu nedenle yakıldığı kadar fatura ödenir. Yakıt depolama problemi olmayan kombi sayesinde istenilen oda ve odaları ısıtma imkanı bulunur. Oldukça sessiz çalışan kombiler rahatsızlık vermez ve evin genellikle balkon bölümünde yer almaktadırlar. Duvara monte edilmesi ve küçük olması nedeniyle mekanlarda yer kaplamaz. Çevreci olmasının yanı sıra sobalar gibi sürekli temizlik derdi yoktur.
Kombi Nasıl Çalışır?
Kullanıcıların ihtiyaçları doğrultusunda üretilen kombilerin yaz ve kış ayarları vardır. Basit bir tabirle kombi sadece sıcak su kullanımı için açıksa yaz ayarındadır. Isıtma ihtiyacını gidermez. Sıcak su musluğunun açılması ile birlikte kombinin su akış sensörü tarafından anakarta talep gider. Bu talep sonucunda anakart 3 yollu vanaya voltaj gönderir ve sıcak su konumuna geçer. Sensörler yoluyla istenilen sıcaklık altında kalınırsa bu sefer fana voltaj iletilir ve çalışmasına etki eder. 3 yollu vana ısı eşanjöründen çıkan su plaka tipi eşanjöre yönlenir ve soğuk su ısıtılır. Sıcaklık istenilen değerin üzerine çıkarsa gaz girişi ise kesilir. Böylelikle musluktan sıcak su akışı sağlanır.
Kombiler kış ayarına alındığında kalorifer tesisatını ısıtır ve sıcaklık yayılır. Kalorifer ayarı kullanıcı tarafından yükseltildiğinde yaklaşık 15-20 saniye sonra pompa aktifleşir. İstenilen ısı derecesinin altında ise fan aktifleşir. Ana yakıcıya gaz iletilir ve ateşleme başlar. 3 yollu vana ısıtma eşanjöründen gelen suyu ısıtma devresine gönderir. Isıtma devresine giren su kaloriferlerde dolaşır, sıcaklığı düşmüş olarak kombiye gelir.
Kombi Çalışma Prensibi
Kombilerin çalışma prensibi oldukça basittir. Kombinin içerisinde bulunan bakır borular sayesinde su sirkülasyonu gerçekleşir. Eşanjör tarafından ise sirkülasyona uğrayan su ısıtılır. Kaloriferlere giden sıcak su sayesinde ısıtma işlemi başlamış olur.
Kombi Teknik Özellikleri Nelerdir?
Kombilerin teknik özellikleri çeşitlerine göre değişiklik gösterir. Ancak ortak özelliklerine bakacak olursak kombiler, 65 m² ile 240 m² alanı ısıtabilecek kapasitelere sahiptirler. Kombiler her evin ayrı olarak kendine göre ısıtma sistemi ve gaz sayacı vardır. Kullanıcı kombiyi ne kadar süre ve ne zaman çalıştıracağına kendi karar verebilmektedir. Kombilerin yakıtı doğalgaz veya LPG’dir. LPG veya doğalgaz tesisatının olmadığı yerlerde elektrikli kombiler tercih edilir. Bacalı, yoğuşmalı, elektrikli, hermetik, tek ve çift eşanjörlü kombilerin teknik özellikleri birbirinden farklıdır.
Kombi Çeşitleri, İsimleri ve Özellikleri Nelerdir?
Gelişen teknoloji ile birlikte kombi üretimleri de değişmeye başlamıştır. Kullanıcı doğrultusunda özellikleri değişen kombiler ortaya çıkmıştır. Kombi çeşitleri ise şu şekildedir;
Bacalı kombi adından anlaşılabileceği gibi bacaya bağlanmaktadır. Bu tür kombiler yanma sırasında havayı ortamdan alır. Söz konusu yanma sonucunda oluşan atık havayı ise baca yoluyla atarlar. Ancak kullanımı riskli bir türdür. Baca sızdırma yapabilir. Bu yüzden kullanılan bacanın çelikten yapılması olası sızıntılara karşı korur. Bacanın sızdırma yapması sonucunda doğalgaz kaçağı yaşanır. Bunun sonucunda ise can ve mal kayıplarına sebebiyet verebilmektedir. Ancak günümüzde bacalı kombilerin kullanımı teknolojinin gelişmesi ve daha güvenli kombi türlerinin ortaya çıkması ile birlikte azalmıştır.
Günümüzün en çok tercih edilen kombileri arasında yer alan konvansiyonel (hermetik) kombi iki farklı sisteme sahiptir. Bacalı kombilerden farklı olarak havayı dışarıdan alır. Yanma sonucunda oluşan kirli havayı dışarı atar. Fırtınalı havalarda dışarı çıkan havayı içeri almazlar. Bu nedenle güvenli kombilerden bir tanesidir ve çoğunluk tarafından tercih edilir. Balkon, mutfak veya ardiye gibi alanlarda kullanılabilmektedir.
Doğalgazın kullanılmadığı bölgelerde tercih edilen kombi türüdür. Elektrikli kombide suyu ısıtmak için elektrik enerjisi kullanılır. Isıttığı suyu pompa aracılığı ile petek ve borulara iletir. Gaz harcamadıkları için baca ve baca bağlantısına ihtiyaç duymazlar. Bu özelliği sayesinde gaz kaçağı, doğalgaz zehirlenmesi gibi hayati durumların önüne geçer. Baca problemi olmadığı için her yere monte edilebilir.
Yoğuşmalı kombi konusuna girmeden önce yoğuşma kavramının ne anlama geldiğini kısaca da olsa bilmek gerekir. Yoğuşma, kısaca gazın sıvı forma dönüşmesine denir. Yoğuşmalı kombi adını bu kavramdan almaktadır.
Yoğuşmalı kombi, hermetik kombinin farklı bir türüdür. Isıtma sırasında yaktığı atık gazın sıcaklığından yararlanır. Baca ile dışarı atmaz. Isı eşanjörü ile atık gazı bacadan çıkmadan önceki süreçte su buharını ayrıştırarak enerjiye dönüştürür ve tekrardan kullanır. Kısaca, ısı sensörü ile gazdaki buharı ayrıştırır ve enerjiye dönüştürerek tasarruf sağlar. Modüsyonlu şekilde çalışan bu tip kombiler daha düşük emisyon oranları ile çevre dostudur.
Yoğuşmalı kombiler diğer türlere göre yüzde 15-20 daha fazla yakıt tasarrufu eder. Hesaplı olması ve doğalgaz kullanımında verimi artırması nedeniyle pek çok kişi tarafından tercih edilmektedir. Ancak yoğuşmalı kombi satın alırken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunur. Kombinin kullanılacağı mekanın metrekaresi, tesisat ve kalorifer sayısının önemi büyüktür. Çok fazla veya çok az sayıda kalorifer olması kombinin verimli çalışmasını engeller.
Kombide yakıt tasarrufu denince akla ilk olarak yoğuşmalı kombiler gelmektedir. Ancak yoğuşmalı kombiler teknolojinin gelişmesi ve insan ihtiyaçlarının giderek farklılaşmasıyla değişiklik göstermiştir. Bütçe dostu yarı yoğuşmalı kombiler ile tam yoğuşmalı kombiler arasındaki az da olsa farklılıklar vardır. Yarı yoğuşmalı cihazlar 3 eşanjörlüdür. Böylelikle yüzde 101 verimle yoğuşma sağlanır. Tam yoğuşmalı kombiler ise premix eşanjörlüdür. Yakıt ve havayı önce karıştırarak yanma işleminin en verimli hale getirirler.
Tam yoğuşmalı ve yarı yoğuşmalı kombiler arasında az da olsa fark vardır. Tam yoğuşmalı kombilerde özel bir yapı vardır. Bu tip kombilere özel bir yanma odası tasarlandığı için verim yüzde 109’a kadar ulaşabilmektedir. Ancak yarı yoğuşmalı kombilerde üç eşanjör vardır.
Çift yoğuşmalı kombi ile tam yoğuşmalı kombiler birbirine benzemektedir. Tam yoğuşmalı kombide olduğu gibi çift yoğuşmalı kombide de ısıtmada verim yüzde 109’a kadar ulaşabilmektedir. Buna ek olarak ise kullanım suyu verimliliği yüzde 109 - yüzde 110 oranlarına çıkmaktadır. İlave bir eşanjör yardımıyla söz konusu verim alınır.
Tek yoğuşmalı kombilerde çift yoğuşmalı kombilerde olduğu gibi fazladan eşanjör yoktur. Çift yoğuşmalı kombilere eklenen fazladan eşanjör sayesinde yakıt tasarrufu daha fazla olmaktadır.
Tek eşanjörlü kombilerde kalorifer suyu ve çeşme suyu mevcut eşanjörün brülörden aldığı ısı ile aynı yerde ısınmaktadır. Bahsi geçen kombi çeşidinde çeşme suyu anında mevcut eşanjörden geçerek ısınır.
Çift eşanjörlü kombiler tek eşanjörlü kombilerin aksine kalorifer ve şebeke suyunu yani musluk suyunu aynı yerde ısıtmaz. Çeşme suyu çekildiğinde 3 yollu vana, üretilen sıcak suyu 2. eşanjördeki suyu ısıtmak için kullanır. Çift eşanjörlü kombilerdeki bu ayrımın amacı kireçlenmenin önüne geçmektir. Çeşme suyunun içinden geçmesini önleyerek kireçlenmenin ve tıkanmanın önüne geçer.