Dönüşen dünyada, 'Çilingir nedir, ne iş yapar ve ne demek' sorularının cevapları da değişiyor. Çilingir TDK sözlüğüne göre en basit tabiriyle 'anahtarcı' anlamına gelmektedir. İnsanoğlunun yerleşik hayata geçmesiyle birlikte ortaya çıkan en eski meslek dallarından biri olan çilingirlik hizmeti ise günümüzde farklı dallara ayrılmıştır. Güncellenmiş haliyle çilingirlik mesleği sadece ev ile sınırlı kalmamaktadır. Araçlardan iş yerlerine, ofislerden binalara kadar farklı noktalarda çilingirlik hizmeti alınabilir. Bu kapsamda çilingir anahtarcı; anahtar kesme, kapı ve pencere kilidi, güvenlik ve para kasası kilidi, geçiş kontrol sistemleri ve oto kapısı açma gibi noktalarda hizmet vermektedir. Ağırlıklı olarak ise çilingirler anahtar yapma, kapı kilindeki farklı çeşitlerdeki yayların montajını gerçekleştirirler.
Çilingirlik tarihi oldukça eskiye dayanan meslektir. Kilit mekanizmalarının keşfedilmesiyle birlikte anahtar kavramı ve çilingirlik mesleği ortaya çıkmıştır. Güvenlik sağlamak adına tasarlanan kilitlerin bakım ve onarım işlemleri yapılan bir meslek olmasıyla insanların ihtiyaç duyduğu bir alan olmuştur. Geçmişte güvenlik sağlamak adına evlerin kapıları kilit ve anahtar üretimi demirciler tarafından yapılmaktaydı. Bu sebeple çilingirlik hizmeti de demirciler tarafından sağlanırken ayrıca imalatçı konumunda da yer alıyorlardı. Ancak değişen dünya düzeni ve teknoloji ile birlikte çilingirlik meslek tanımı değişmiştir. Nüfus artışı, inşaat projeleri, çelik kapıların hayatımıza girmesi ile birlikte yeni kilit sistemleri, şifreli kilit, kasalar ile çilingirlik hizmet alanı genişlemiştir. Sadece bunlarla sınırlı kalmayan çilingirlik otomotiv ve banka kasalarında da ihtiyaç duyulan alandır. Ancak çilingirlik denince hala anahtar ve kilit sistemleri gelmektedir. Sadece formatı değişen bu meslek günümüzde yaygın olarak sürdürülmektedir.
Çilingir Nedir?
Çilingir; işletme, konut, araç kilitlerini ve güvenlik cihazlarını yeniden kuran, ayarlayan veya tamiratını gerçekleştiren yetenekli kişilerdir. TDK'ya göre 'anahtarcı' anlamına gelmektedir. Ancak gelişen teknoloji ve insan ihtiyaçlarının değişmesi ile birlikte çilingirliğin görev tanımı da değişmiştir. Genellikle ev veya işletme kapılarında sıkışan anahtarları çıkartma, kapı anahtarlığı tamir etme ve anahtar çoğaltma gibi işleri yaparlar. Geleneksel meslek tanımından farklı olarak modernize olan çilingirler, günümüzde para kasası donanımları kurma, kilit setleri oluşturma, anahtar kopyalama ve onarma hususundaki bilgi, tecrübe ve yetenekleri ile koruma alanında da önemli bir misyon üstlenmektedir. Yine de çilingir nedir, ne iş yapar denildiği zaman akla ilk gelen anahtar çoğaltma ve tamirat işi kullanım alanlarının başında gelmektedir.
Çilingir Ne İş Yapar?
Çilingir kelimesi, gündelik hayatta en sık kullanılan kelimelerin başında gelmektedir. Bu sebeple birçok deyim ve atasözüne de sirayet etmiştir. 'Anahtarcı' anlamına gelen çilingir kelimesinin kökeni ise Farsça dilinden Türkçeye geçmiştir. Çilingir mesleği, kilitleri açıp değiştirmekten daha fazlasını içerir. Kabiliyetli bir çilingir ustası olmak senelerce sürebilir. Bu sebeple işinin ehli çilingirler her saat hizmet verebilir.
İnsanoğlunun yerleşik hayata geçmesinden sonra şehirlerin oluşmasıyla ortaya çıkan çilingir mesleği, günümüzdeki anlamıyla birçok alanda faaliyet gösterir. Teknolojinin gelişmesi ve nüfusların artması ile birlikte zamanla elektronik aletler ortaya çıkmıştır. Para kasaları, şifreli kilitler, oto anahtarları çilingirin uğraş alanıdır. Bu sebeple çilingirlerin yalnızca kilit açtığına dair popüler bir yanlış söylem bulunur. Çilingirlik hizmetleri içerisinde kilit açmak başta gelse de farklı alanlarda da detaylı işlevleri bulunur.
Çilingir hizmetlerinin en başında anahtarın kopyasını çıkarma gelir. Yeni bir eve taşındığınızda, ilk defa kilit taktırdığınızda veya evinizin kilidini herhangi bir nedenden dolay değiştirdiğinizde çilingirler devreye girer. Aile bireylerine çoğaltmak istediğiniz evinizin iç veya dış kapılarının kopyasını çıkartırlar.
Çilingir hizmetleri içerisinde, ev, işletme, otomobil, kasalarda ve pencerelerdeki kilitler için anahtar kesme bulunur.
Çilingirler, anahtar kesme hizmetlerinin yanı sıra yaygın bir biçimde pencere ve kapı kilitlerinin tamiratını yapar, onarımı ve bakımını gerçekleştirir.
Çilingirler, anahtar kesme ve kurtarma kadar yaygın olmasa da kapı güvenlik kasası kilitlerini de açabilir. Sektörde tecrübe kazanmış ve yetenekli çilingirler, her türlü her çeşitten güvenlik veya para kasasını kurabilir, açabilir veya tamir edebilir.
Türkiye'de giderek artan otomobil sayısı beraberinde birden fazla araç anahtarı ihtiyacını da doğuruyor. Genellikle otomobil markaları fazladan anahtar verse de kayıp durumunda veya farklı bir ihtiyaç anında oto anahtarı kopyalama, oto kapısına sıkışan anahtarı çıkarma gibi hizmetler verir. 7/24 çilingirlik hizmeti acil oto çilingir hizmetinde de olabilir. Ayrıca sektördeki tecrübesine göre çilingirler, uzaktan kumanda anahtarları ve tansponder gibi türleri de yeniden programlayabilir.
Teknolojinin yaygınlaşması ile beraber şifreli kilitler hayatımıza girmiştir. Yaygın kullanım alanine sahip olan şifreli kilitler güvenlik sebebiyle çokça tercih edilir. Dış kapı, depo, kasa veya benzer alanlar için kullanılan şifreli kilitlerin parolasını unutabilirsiniz. Böyle durumlarda devreye çilingirler girer. Şifresini unutan ve aynı zamanda kilitlerini kaybedenler için çilingirler kilit şifre çözümleme hizmeti verir.
Kilit bareli bir diğer adıyla kilit göbeği olarak bilinen parça anahtarın sokulup kilidin çevrildiği bölmedir. Yeni eve taşındığınızda veya kilit göbeği bozulduğunda değişim işlemi yapar.
Çilingir Mesleği Hakkında Merak Edilenler
Her ne kadar çilingirlik çekirdekten yetişme ve usta çıraklık ilişkisine dayalı olsa da 3308 sayılı kanuna göre, tespiti gerçekleştirilmiş bir meslektir. Dolayısıyla anahtarcılık mesleğini ifa etmek isteyenler çilingir belgesini elde etmeden işletme sahibi olamaz, dükkan açamaz. Özellikle zorunlu kapı açma işlemlerinin ehemmiyeti göz önünde bulundurulduğunda ruhsatsız bir şekilde çilingirlik hizmeti verenler cezai müeyyide ile karşı karşıya kalırlar. Aynı zamanda resmiyette hizmet veren çilingirler, yeni kanun kapsamında emniyete parmak izini vermek suretiyle mesleklerini icra etmeye devam etmektedirler.
Çilingirlik Hizmeti Nelerdir?
Çilingirlik mesleği, günümüzdeki mülk kavramının değişmesiyle alanları genişleyen bir meslek dalına dönüşmüştür. Eski dönemlerde evlerin kapı kilitlerini değiştirerek geçimlerini sağlayan çilingirler, son yıllarda farklı alanlarda da hizmet vermektedir. Dolayısıyla çilingir mesleği hakkında merak edilen konuların başında gelen hizmetler bölümüne şu şekilde yeni portföyler eklenmiştir: